Panduan ke arah keluarga sihat

Keluarga sihat terdiri daripada ahli-ahli keluarga yang sihat dari segi fizikal, psikologi, sosial dan kerohanian

Ciri-ciri keluarga sihat :-

• Menginap dalam rumah yang selamat dan sempurna
• Mempunyai pendidikan yang sewajarnya/mencukupi
• Mengamalkan cara hidup sihat sepert makan secara sihat, bersenam secara tetap, tidak merokok dan mengamalkan kesihatan pergigian yang baik
• Mengamalkan kesihatan reproduktif dan seksual yang optima
• Memupuk keselamat emosi
• Berkomunikasi dan berinteraksi secara positif
• Menunaikan peranan dan tanggungjawab masing-masing
• Beriadah bersama
• Mempunyai sumber/pendapatan yang mencukupi
• Mengamalkan nilai agama dan moral
• Memupuk sokongan sosial

Kepentingan keluarga sihat

Keluarga sihat adalah asas bagi pembentukan sebuah negara yang sihat.sebuah keluarga yang sihat dapat memnuhi fungsi-fungsi dari segi biologi, social dan psikologi secara optima disamping menutamakan kesihatan ahli-ahlinya dan masyarakat setempat

Amalan keluarga sihat

• Makan secara sihat
• Bersenam selalu
• Mengamalkan kesihatan pergigian
• Menjauhi daripada merokok
• Mengamalkan kesihatan mental yang baik
• Mengamalkan kesihatan reproduktif dan seksual yangoptima
• Memastikan rumah yang selamat
• Mengamalkan nilai agama dan moral
• Memupuk sokongan sosial

Makan secara sihat

Pupuk amalan secara sihat bersama keluarga

• Mulakan hari anda dengan sarapan pagi
• Sarapan pagi memberikan anda tenaga dan nutrien untuk membolehkan anda berfungsi sepanjang hari
• Pastikan ahli keluarga anda makan mengikut waktunya
• Makan snek bila perlu. Pilihlah snek yang mengandingi kandungan lemak, gula dan garam yang rendah
• Makan bersama boleh mengeratkan hubungan kekeluargaan dan mendidik ahli keluarga makan secara sihat

Ketika menyediakan hidangan keluarga, ambil perhatian terhadap keperluan pemakanan semua ahli keluarga terutama yang muda, yang tua dan juga mereka yang mempunyai keperluan pemakanan khas

Gunakan garis panduan makan secara sihat

• Makan pelbagai jenis makanan
• Makan lebih bijirin, kekacang, buah-buahan dan sayur-sayuran
• Imbangkan pengambilan makanan dengan aktiviti-aktiviti fizikal
• Pilih makanan yang kurang kandungan lemak, kolestrol, garam dan gula
• Minum sekurang-kurangnya 6-8 gelas air sehari
• Sedia, hidang dan makan makanan yang bersih dan selamat

Bersenam selalu

Setiap ahli keluarga perlu bersenam - bukan sahaja ahli sukan. Anda akan mendapat faedah dari aktiviti fizikal dan senaman yang tetap

Faedah-faedah bersenam

• Menjadi cergas
• Mengawal berat badan
• Membina stamina dan kekuatan
• Meningkatkan kelenturan sendi, gerakan badan dan mencegah kecederaan
• Menuatkan otot, tulang dan sendi
• Meningkatkan fungsi jantung, paru-paru dna peredaran darah
• Memperbaiki postur badan
• Menyerikan wajah dan meningkatkan ketrampilan diri
• Mengurangkan tekanan mental
• Melambatkan proses penuaan seperti osteoporosis di kalangan wanita menopos
• Meningkatkan interaksi dan hubungan kekeluargaan

Senaman bersama keluarga adalah menyeronokkan

• Libatkan ahli keluarga dan kawan-kawan bila melakukan senaman
• Ketahuilah bahawa terdapat pelbagai senaman, permainan dan sukan dimana anda dan keluarga boleh lakukan bersama seperti :-
• Berjalan kaki
• Lompat tali
• Berbasikal
• Berjoging
• Berenang
• Bersenamrobik
• Bermain badminton

Pilihlah permainan atau sukan yang digemari dan menggembirakan semua ahli keluarga.

Tiada masa, tiada tempat untuk bersenam ?

Kebanyakkan kita terlalu sibuk untuk bersenam. Walaubagaimanapun kita masih boleh menikmati cara hidup sihat yang cergas dengan mengamalkan petua-petua berikut :-

Semasa perjalanan ke tempat kerja

• Sekiranya menggunakan lif, keluarlah 2 tingkat lebih awal dan seterusnya gunakan tangga
• Turun LRT/bas satu perhentian lebih awal dan seterusnya ke pejabat
• Sekiranya anda memandu ke pejabat, bersenamlah 15 minit sebelum ke pejabat

Semasa di pejabat

• Lakukan senaman ringan atau rengangan selepas lama bekerja
• Lagihkan penggunaan tangga dan kurangkan pengunaan lif
• Lakukan senaman di waktu rehat semasa menghadiri mesyuarat panjang
• Libatkan rakan sekerja untuk sesi bersenam waktu rehat tengah hari

Semasa di rumah

• Lakukan rengangan atau senaman ringan semasa menonton televisyen
• Ikut serta anak-anak anda ke taman permainan dan bersenam selepas waktu bekerja
• Berkebun adalah sejenis aktiviti fizikal yang baik

Semasa membeli- belah

• Letakkan kereta jauh sedikit dari tempat membeli belah kerana berkalan kaki ke tempat tersebut merupakan satu bentuk senaman yang baik untuk anda

Bersenamlah secara tetap sekurang-kurangnya tiga kali seminggu untuk 20 - 30 minit setiap kali.

Amalkan kesihatan pergigian yang baik

Kesihatan pergigian yang baik bermaksud mempunyai set gigi penuh dan gusi sihat yang boleh berfungsi serta bebas dari masalah pergigian.

Kesihatan pergigian adalah penting untuk membolehkan seseorang:

• Mengunyah makanan dengan sempurna bagi membantu proses penghadaman.
• Bercakap dengan jelas.
• Memberikan senyuman dan paras rupa menawan yang dapat meningkatkan keyakinan diri.
• Mencegah masalah pergigian seperti karies dan penyakit gusi.
• Memelihara gigi yang baik seumur hidup.

Bagaimanakah keluarga dapat menjaga kesihatan pergigian yang baik?

• Setiap ahli keluarga seharusnya mengamalkan kesihatan pergigian yang baik semenjak usia muda.
• Berus gigi anda dengan berkesan untuk menanggalkan plak.
• Gunakan berus gigi yang sesuai dan ubat gigi berfluorida.
• Flos gigi anda selalu untuk membuang sisa makan.
• Berkumur setiap kali selepas makan.
• Kurangkan gula dalam makanan dan minuman.
• Pilih makanan dan minuman yang kurang kandungan gula.
• Dapatkan permeriksaan gigi secara tetap sekurang-kurangnya sekali setahun.

Jauhi daripada merokok

Merokok adalah satu amalan yang merbahaya dan telah dibuktikan sebagai salah satu penyebab utama kanser paru-paru. Merokok juga boleh meningkatkan risiko :

• Penyakit-penyakit kronik seperti bronchitis dan emfisema
• Serangan sakit jantung
• Atherosklerosis (penyempitan saluran darah)
• Penyakit darah tinggi dan strok (angin ahmar)
• Diabetes
• Ulser dalam perut dan usus
• Mati pucuk dn kemandulan
• Osteoporosis (tulang rapuh)

Merokok boleh menyebabkan:

• Kerap batuk dan selsema.
• Mengurangkan stamina dan kekuatan fizikal
• Mulut berbau busuk dan muka berkedut pada usia lebih awal.

Merokok memberi kesan buruk kepada keluarga dan orang sekeliling. Sebanyak 85% hingga 90% asap dari sebatang rokok yang dilepaskan ke udara akan disedit oleh orang di sekitar. Mereka juga akan mendapat :

• Serangan sakit jantung
• Kanser paru-paru
• Memburukkan lagi penyakit yang sedia ada
• Iritasi (gangguan) kepada mata, hidung dan tekak

Ibu yang mengandung yang merokok atau terdedah kepada asap rokok boleh menyebabkan bayi lahir tidak cukup bulan, rendah berat badan atau mati

Kanak-kanak yang kerap terdedah kepada asap rokok akan :

• Selalu megalami batuk, selesema, jangkitan telinga, hidung dan tekak
• Mengalami perkembagan paru-paru yang lambat
• Berisiko mendapat serangan asma

Jadilah seorang yang tidak merokok

• Keluarga yang tidak merokok akan menjadi lebih sihat
• Setiap ahli keluarga berhak menikmati udara yang bersih dan bebas dari asap rokok
• Asap rokok mengandungi bahan beracun yang boleh menyebabkan kanser
• Wang yang dibelanjakan untuk membeli rokok boleh digunakan untuk kebaikan ahli keluarga
• Merokok adalah dilarang oleh kebanyakkan agama
• Lindungi keluarga anda di rumah. Jangan galakkan tetamu anda meokok dengan tidak menyediakan bekas abu rokok dan rokok di rumah

Bebaskan diri anda daripada merokok

Kebaikan berhenti merokok

• Tubuh badan anda akan pulih kembali seperti sediakala
• Mengurangkan risiko serangan sakit jantung dan penyakit lain
• Kesihatan orang yang anda sayang tidak lagi terancam

Jika anda mahu berhenti merokok

• Buat keputusan untuk berhenti merokok dan maklumkan kepada ahli keluarga dan sahabat anda
• Tetapkan bila hendak berhenti merokok
• Buang semua rokok dan bekas abu rokok
• Dapatkan sokongan ahli keluarga dan rakan
• Bergaullah dengan rakan-rakan yang tidak merokok
• Libatkan diri dalam kumpulan sokongan berhenti merokok

Belum terlewat jika anda ingin berhenti merokok.

Amalkan kesihatan mental yang baik

Ahli keluarga yang mempunyai kesihatan mental yang baik sentiasa :

Menerima satu sama lain ;

• Menerima kekuatan dan kelemahan
• Saling hormat menghormati
• Mampu menerima kekecewaan
• Bersikap reslistik

Berasa selesa dengan orang lain

• Saling percaya mempercayai
• Berkerjasama
• Bertanggungjawab
• Memahami dan menerima perbezaan
• Bina ikatan yang berkekalan

Mampu menghadapi cabaran hidup sebagai satu keluarga

• Tumpu perhatian dalam menyelesaikan masalah keluarga
• Rancang masa hadapan
• Terima pengetahuan dan pengalaman secara terbuka
• Tentukan matlamat yang realistik
• Buat keputusan bersama

Langkah-langkah ke arah kesihatan mental yang baik dalam keluarga

• Ketahuilah kekuatan dan kelemahan ahli
• Tetapkan matlamat yang realistik
• Berfikir secara positif
• Berkongsi masalah
• Belajar menyayangi diri
• Bina ikatan kekeluargaan yang berkekalan
• Berbuat baik, sayang menyayangi dan bersopan santun
• Bersedia untuk menerima teguran
• Rancang masa depan dengan baik
• Luangkan masa untuk keluarga
• Jarakkan perubahan dalam hidup
• Amalkan nilai agama dan moral

Memupuk keselamatan emosi

Keselamatan emosi bermaksud mempercayai diri sendiri, berupaya berdikari dan mempunyai kestabilan emosi. Ini dibina dalam keluarga

Ciri-ciri seseorang mempunyai keselamatan sosial :-

• Tenang
• Boleh mengawal diri
• Yakin diri
• Berdikari
• Peka dan prihatin
• Dapat menjalin hubunganbaik dengan orang lain
• Berani untuk meminta bantuan

Cara-cara memupuk keselamatan sosial dalam keluarga :-

• Tunjukkan minat dan saling bertanya khabar serta mengambil bahagian dalam aktiviti keluarga
• Tunjukkan kasih sayang secara fizikal seperti sentuhan dan pelukan
• Berikan pujian dan penghormatan secara lisan dan bukan lisan seperti memuji kejayaan anak, meminta maaf bila bersalah dan murah dengan senyuman
• Hormati hal-hal peribadi keluarga seperti mengetuk pintu sebelum masuk atau meminta kebenaran menggunakan barang persendirian
• Berikan ruang untuk memajukan potensi seperti belajar dari kesalahan, menerima idea baru dan bertolak ansur
• Luangkan masa bersama-sama ahli keluarga seperti makan dan beriadah bersama

Amalkan kesihatan reproduktif yang baik

Kesihatan reproduktif adalah kesejahteraan fizikal, mental serta sosial dan bukan hanya ketiadaan penyakit berkaitan dengan sistem reproduktif serta proses dan fungsinya

Kepentingan kesihatan reproduktif yang baik dalam keluarga

• Untuk perkembangan keluarga sihat dan interaksi positif
• Untuk mencegah kehamilan yang tidak dikehendaki, penyakit kelamin dan penderaan seks
• Untuk memastikan hubungan seksual yang bertanggungjawab dan memuaskan antara pasangan

Bagaimana keluarga boleh membina kesihatan reproduktif yang baik ?

• Suami/isteri mestilah secara aktif mendorong peningkatan tahap kesihatan pasangan masing-masing
• Pasangan suami/isteri sepatutnya saling hormat menghormati dan menjalin persefahaman untuk mencapai kepuasan hubungan seksual
• Setiap kehamilan perlu dirancang, dikehendaki dan selamat
• Setiap ahli keluarga seharusnya memastikan bahawa ibu yang hamil perlu menerima penjagaan kesihataan yang baik semasa hamil dan bersalin serta selepas bersalin
• Ibu bapa seharusnya membimbing dan memupuk harga diri anak-anak serta menanam nilai-nilai murni khususnya berhubug tanggungjawab perilaku seks
• Ibu bapa patut mengetahui bahawa anak remaja mempunyai keperluan reproduktif yang khusus
• Ibu bapa mesti melindungi anak-anak mereka dari penderaan seksual
• Setiap ahli keluarga seharusnya mengetahui bahawa tingkah laku seksual berisiko boleh menyebabkan penyakit kelamin termasuk AIDS

Memastikan rumah selamat

Rumah yang selamat boleh mencegah kemalangan di kalangan ahli keluarga. Kemalangan kerap berlaku di dapur, bilik air dan ruang tamu dan biasanya melibatkan kanak-kanak dan orang tua

Pastikan rumah anda selamat

Dapur

• Pastikan semua bahan kimia, ubat-ubatan dan benda-benda tajam seperti pisau, disimpan di tempat yang selamat dan tidak boleh dicapai oleh kanak-kanak
• Pastikan alas meja tidak terjuntai dan tidak boleh ditarik
• Pastikan lantai dapur kering

Bilik air

• Pastikan lantai bilik air tidak licin
• Bahan-bahan pencuci disimpan di tempat khas yang tidak boleh dicapai oleh kanak-kanak
• Semua bekas takungan air hendaklah sentiasa ditutup

Ruang tamu

• Pilih perabot yang tidak berbucu tajam dan bukan diperbuat daripada kaca
• Susun atur perabot tidak menghalang pergerakan
• Pastikan permaidani tidak mudah bergerak dan permukaan rata
• Pastikan tiada barang seperti permainan, buku dan surat khabar bersepah di lantai
• Tutup semua soket dinding dan pastikan tiada wayar yang berjuntai

Amalkan nilai agama dan moral

Keluarga sihat dibina atas asas dan amalan agama yang kukuh, kasih sayang, hormat menghormati, bersefahaman, tolak ansur dan tanggungjawab. Nilai agama dan moral adalah penting untuk kehidupan berkeluarga yang sejahtera

Bagaimana mengamalkan nilai agama dan moral dalam keluarga?

• Tetapkan matlamat yang jelas sebelum berkahwin kerana ia adalah satu komitmen dan pelaburan sepanjang hayat
• Pilih pasangan hidup dengan bijaksana
• Lakukan perubahan dalam keluarga dengan bijaksana
• Hormati ibu bapa anda kerana restu mereka menjamin keredaan Tuhan dalam kehidupan berkeluarga
• Berkongsi tanggungjawab dan saling bekerjasama dalam keluarga
• Memperakui dan menghargai sumbangan ahli keluarga
• Jadikan diri anda sahabat dan contoh yang baik kepada keluarga anda
• Didiklah anak anda mengikut zamannya
• Amalkan kesederhanaan dalam kehidupan seharian

Jadikan rumah anda sebagai syurga yang penuh dengan kasih sayang dan kedamaian.

Memupuk sokongan sosial

Keluarga sihat sentiasa prihatin dan bertanggungjawab terhadap kesejahteraan masyarakat. Masyarakat yang bertanggung jawab dan bersikap sivik bermula dari keluarga yang sihat.

Amalan-amalan yang memupuk sokongan sosial

• Membantu ahli keluarga dan kawan dalam kesusahan
• Memupuk semangat kejiranan
• Bersama menyeru kepada kebajikan dan mencegah kejahatan dalam masyarakat
• Menghargai dan tidak merosakkan harta awam
• Setiap keluarga berperanan mengawasi ahli keluarga dari pengaruh negatif
• Setiap keluarga turut berperanan mempengaruhi media massa ke arah lebih positif

Gout

Penyakit Gout ialah salah satu bentuk artritis yang diakibatkan oleh pengumpulan hablur-hablur asid urik pada sendi-sendi. Penyakit ini terlalu menyakitkan dan dalam kebanyakan kes, hanya menjejaskan satu sendi (monoartritis), khususnya ibu jari kaki. Istilah "gout" berasal daripada perkataan bahasa Latin, "gutta" yang bermakna 'setitis', disebabkan kepercayaan ketika itu bahawa gout diakibatkan oleh titis humor-humor yang mengerikan dan yang mungkin berkait dengan ketul-ketul mendapan urat.
Pesakit-pesakit yang menghidap gout mengalami peningkatan aras asid urik atau masalah penyingkiran asid urik, atau gabungan kedua-duanya sekali. Asid urik yang tinggi dikaitkan dengan usia, obesiti, hiperlipidemia Jenis IV, kencing manis, penyakit jantung iskemia, dan darah tinggi. Kadang kala, gout merupakan penyakit keturunan.


Tanda dan gejala
Gambaran klasik tentang gout ialah sakit yang melampau serta mengejut, bengkak, kemerahan, dan kehangatan, serta kekakuan pada sendi. Pesakit mungkin juga mengalami demam gred rendah, dan biasanya menghadapi dua sumber kesakitan. Hablur-hablur dalam sendi mengakibatkan sakit keterlaluan ketika kawasan yang terjejas digerak. Keradangan tisu-tisu di sekeliling sendi juga mengakibatkan kulit menjadi bengkak dan sakit, walaupun hanya disentuh dengan lembut; umpamanya, meletakkan selimut pada kawasan yang terjejas.
Gout biasanya menyerang ibu jari kaki (lebih kurang 75% daripada semua serangan pertama). Bagaimanapun, penyakit itu juga boleh menjejaskan sendi-sendi yang lain, seperti mata kaki, tumit, kekura kaki, lutut, pergelangan tangan, siku, jari, dan tulang belakang. Dalam sesetengah kes, gout boleh terjadi pada sendi jari-jari kaki yang tidak dapat bergerak, disebabkan kecederaan dahulu yang mengakibatkan peredaran darah yang buruk.

Pesakit-pesakit dengan hiperurisemia boleh mempunyai mendapan-mendapan hablur asid urik yang dipanggil tofus dalam tisu-tisu yang lain, umpamanya heliks telinga. Dalam sebilangan kes, karang-karang asid urik boleh membentuk sejenis karang ginjal.
Pesakit-pesakit dengan hiperurisemia boleh mempunyai mendapan-mendapan hablur asid urik yang dipanggil tofus dalam tisu-tisu yang lain, umpamanya heliks telinga. Dalam sebilangan kes, karang-karang asid urik boleh membentuk sejenis karang ginjal.

Diagnosis
Diagnosis biasa dilaksanakan melalui dasar klinikal, walaupun ujian-ujian diperlukan untuk mengesahkan penyakit.Hiperurisemia merupakan ciri yang biasa; bagaimanapun, aras urat tidak selalunya tinggi (Sturrock 2000). Hiperurisemia ditakrifkan sebagai kandungan plasma urat (asid urik) yang melebihi 420 μmol/L (7.0 mg/dL) untuk lelaki, dan sekitar 380 μmol/L bagi perempuan. Selain itu, aras urat juga akan jatuh ke dalam julat normal bagi dua pertiga daripada semua kes (Siva et al 2003). Jika gout dicurigai, urat serum harus diulangi sebaik sahaja serangan telah reda. Ujian-ujian darah yang lain yang biasa dilakukan termasuk kiraan darah lengkap, elektrolit, fungsi renal, dan kadar pemendapan eritrosit (ESR). Kesemua ini bertindak untuk menidakkan sebab-sebab yang lain, khususnya artrisis sepsis.
Diagnosis muktamad bagi gout ialah melalui mikroskopi cahaya bagi bendalir sendi yang disedut dari sendi (ujian ini mungkin susah untuk dilaksanakan) untuk menunjukkan hablur-hablur urat monosodium intrasel di dalam leukosit polimorfonukleus bendalir sinovia. Hablur urat dikenal pasti melalui dwirefringens di bawah mikroskopi terkutub, serta morfologi bak jarumnya. Seseorang pemerhati yang terlatih boleh membezakannya daripada hablur-hablur yang lain.

Peringkat penyakit gout
Gout mempunyai empat peringkat yang nyata:

• asimptomatik


• akut


• interkritikal


• kronik.

Dalam peringkat pertama (asimptomatik), aras asid urik plasma bertambah, tetapi tanpa sebarang gejala. Serangan gout pertama menandakan peringkat kedua (akut). Serangan-serangan yang tidak teruk biasanya hilang dengan cepat, manakala serangan-serangan yang teruk berlangsung selama beberapa hari atau juga beberapa minggu. Selepas serangan pertama, pesakit itu masuk peringkat interkritikal atau jarak waktu yang bebas daripada gejala. Tempoh ini mungkin berlangsung selama beberapa bulan atau juga tahun. Kebanyakan pesakit gout mengalami serangan kedua dalam enam bulan hingga dua tahun dari serangan pertama.
Pada peringkat terakhir (kronik), serangan-serang gout menjadi lebih kerap serta poliartikular, iaitu serangan itu membabitkan banyak sendi pada setiap masa. Tofus-tofus besar juga boleh didapati di dalam banyak sendi. Dalam kes-kes gout kronik yang sudah teruk, kerosakan ginjal, hipertensi, dan karang ginjal boleh juga terjadi.

Rawatan
Rawatan peringkat pertama untuk serangan akut harus merupakan melegakan kesakitan. Sebaik sahaja diagnosis disahkan, drug-drug pilihan ialah indometasin dan drug-drug anti keradangan bukan steriod (NSAID) yang lain, atau glukokortikoid intraartikular yang diberikan melalui suntikan sendi.
Pada suatu ketika, kolkisin adalah drug pilihan untuk serangan-serangan gout yang akut. Drug ini mengurangkan keupayaan granulosit untuk bergerak dan boleh menghalang fenomena keradangan yang memulakan serangan gout. Kolkisin harus dimakan dalam tempoh 12 jam pertama dari permulaan serangan dan biasanya akan melegakan kesakitan dalam tempoh 48 jam. Kesan sampingan utamanya ialah gangguan gastrousus. NSAID kini merupakan bentuk analgesia yang diutamakan untuk pesakit-pesakit gout.
Sebelum bantuan perubatan dapat diperoleh, sesetengah ubat yang dijual di kedai farmasi boleh memberikan kelegaan sementara untuk kesakitan dan bengkak. NSAID seperti ibuprofen boleh mengurangkan sedikit kesakitan dan keradangan, tetapi aspirin harus tidak digunakan kerana drug ini boleh memburukkan lagi keadaan itu. Salap buasir sediaan H boleh digunakan untuk mengurangkan bengkak secara sementara. Untuk jangka panjang, rawatan perubatan profesional diperlukan.

Pencegahan
Rawatan jangka panjang (untuk serangan-serangan yang kerap) ialah terapi antihiperurisemia. Perubahan diet boleh mengurangkan aras urat plasma jika diet itu tidak banyak mengandungi purina kerana badan akan memetabolismekannya menjadi asid urik. Diet yang disyorkan ialah makanan-makanan peneutral purina, seperti buah-buahan segar (khususnya buah ceri, dan strawberi) dan kebanyakan sayur-sayuran segar, jus saderi tercair, air suling, serta vitamin B-kompleks dan vitamin C. Alkohol serta makanan purina tinggi, seperti daging, ikan, kacang (termasuk lentil, dan kacang pea), cendawan, daun bayam, pucuk asparagus, dan kubis bunga, harus dielakkan.
Salah satu ubat semula jadi yang kuat ialah ekstrak buah beri yang terdiri daripada bilberi, beri biru atau ceri. Bahan-bahan antosianida yang memberikan warna biru dan unggu kepada beri-beri tersebut menjadi bahan anti radang selepas memasuki badan. Ini mungkin merupakan pilihan yang lebih baik untuk pesakit-pesakit transplan yang sering menghidap gout, disebabkan pertambahan ketoksikan dan bebanan pada ginjal yang diakibatkan oleh ubat penindas keimunan.
Bagaimanapun, bahan utama untuk pendekatan ini ialah drug alopurinol yang merupakan satu perencat oksidase xantina yang mengurangkan penghasilan asik urik secara langsung. Walaupun demikian, rawatan alopurinol harus tidak dimulakan semasa serangan gout kerana ubat ini boleh memburukkan lagi serangan tersebut. Tetapi seorang pesakit yang telah menerima rawatan alopurinol sebelum serangan harus meneruskannya.
Keputusan untuk menggunakan alopurinol sering merupakan keputusan sepanjang hayat. Penyakit gout diketahui kambuh menjadi gout artritis akut apabila pesakit-pesakit berhenti pengambilan alopurinol kerana perubahan aras urat serum yang pada dirinya kelihatan mengakibatkan pemendakan hablur.
Febuksostat, satu perencat bukan purina yang baru untuk oxidase xantina, kelihatan merupakan alternatif yang lebih baik berbanding dengan alopurinol. [1] Probenesid, satu drug urikosurik yang menggalakkan pengumuhan asid urik ke dalam kencing, juga biasa dipreskripsikan — seringnya bersama-sama dengan kolkisin. Suatu perkara yang menarik adalah bahawa drug fenofibrat yang digunakan untuk merawat hiperlipidemia juga memberi kesan urikosurik yang berfaedah (Bardin 2003). Sebaliknya, alopurinol dan agen-agen urikosurik tidak sesuai untuk pesakit-pesakit karang ginjal dan keadaan-keadaan renal yang lain.
Oleh sebab hipertensi arteri (darah tinggi) sering wujud seiring dengan gout, rawatan dengan losartan (suatu antagonis reseptor angiotensin) mungkin akan memberi kesan tambahan yang berfaedah terhadap aras-aras plasma asid urik. Dengan ini, losartan boleh mengimbangi kesan sampingan tiazida (satu kumpulan diuretik yang digunakan untuk darah tinggi) yang negatif terhadap metabolisme asid urik bagi pesakit-pesakit gout. Telah dicurigai bahawa dalam banyak kes, gout mungkin merupakan suatu penyakit sekunder kepada apnea tidur yang tidak dirawat, ketika sel-sel yang tidak menerima oksigen yang mencukupi menghasilkan purina-purina sebagai keluaran sampingan. Dalam kes tersebut, rawatan untuk apnea boleh mengurangkan kejadian serangan gout akut.
Sebuah kajian yang dijalankan pada tahun 2004 menunjukkan bahawa sumber-sumber purina daripada daging haiwan, seperti daging lembu dan makanan laut, amat meningkat risiko hidapan gout. Bagaimanapun, sumber-sumber purina daripada sayur-sayuran tidak mengakibatkannya. Keluaran-keluaran tenusu lemak rendah seperti susu skim (susu tanpa lemak) juga amat mengurangkan kemungkinan menghidap gout. Kajian ini telah mengikut melebihi 40 ribu orang lelaki selama bertahun-tahun, dengan 1,300 kes gout daripada kumpulan ini dilaporkan. (Choi 2004) Pembedahan
Untuk kes-kes gout yang keterlaluan, pembedahan mungkin diperlukan untuk menghapuskan tofus yang besar serta untuk membetulkan kecacatan sendi.

Rawatan Tradisional
1.)Rebus kulit kentang dengan air untuk menjadikannya ekstrak kulit kentang. Minum air rebusan itu @ ekstrak kulit kentang. 2.)Ambil anak pokok durian beserta akarnya sekali. Kemudian rebuskannya (buat sup) bersama dengan kaki ayam (bukan ayam kampung). Sup itu diminum dan kaki ayam itu dimakan. Cara tradisional ini adalah antara cara yang paling berkesan dalam merawat penyakit gout.
Cadangan untuk melegakan kesakitan
Peredaran darah di sekitar sendi yang tidak dapat bergerak boleh diperbaiki melalui mandi air suam. Perbuatan ini melegakan bengkak dan mengurangkan penghabluran asid urik. Pastikanlah bahawa kawasan itu kering sebelum mengenakan pakaian. Pendekatan yang akal untuk merawat bengkak dan keradangan biasa adalah untuk menggunakan pek ais. Bagaimanapun, oleh sebab penghabluran asid urik dipercepat oleh suhu rendah, penggunaan pek ais hanya akan memburukkan keadaan ini. Oleh itu, seseorang harus membuat sebaliknya dan merawat gout dengan kehangatan.

Pemerhatian lain
Kulit mungkin akan gugur, disebabkan bengkak yang berpanjangan di sekitar sendi terjejas. Ini paling ketara ketika jari-jari kaki terlibat dan mungkin akan mengakibatkan jangkitan kulat di kawasan antara jari-jari kaki jika kawasan-kawasan itu lembap. Rawatlah keadaan ini dengan cara yang sama sahaja dengan kutu air.

kencing manis (Diabetes mellitus)

Penyakit kencing manis telah diketahui semenjak tamadun purba lagi dan telah direkodkan oleh tamadun Mesir, Hindu, Cina, dan Yunani (Greek). Tanda-tanda penyakit kencing manis, seperti dahaga yang melampau dan kerap kencing, telah digambarkan oleh orang Mesir di atas paprus pada 1550 BC. Pakar perubatan India juga telah membahagikan pengidap kencing manis kepada dua semenjak abad ke lima lagi.


Nama lain kencing manis, diabetes yang bererti pancur air, dinamakan oleh pakar perubatan Yunani (Greek), Areteus dari Cappadocia semenjak 2,000 tahun dahulu.
Perkataan mellitus kemudiannya ditambah oleh Willis bagi menunjukkan terdapat gula dalam air kencing. Salah satu daripada ujian bagi mengesan pengidap kencing manis yang terawal adalah mencurahkan air kencing pada tanah dan melihat samada semut menghurungi tempat tersebut. Bukti kaitan kelenjar pankreas dengan punca penyakit kencing manis dijumpai pada tahun 1897, apabila dua orang pakar sains, Minkowski dan Von Mering membuktikan hubungan kelenjar pankreas dengan kencing manis dengan membuang kelenjar pankreas pada anjing, menyebabkan anjing tersebut mengidap kencing manis.

Walaupun penyakit kencing manis telah lama diketahui, kawalan penyakit kencing manis yang berkesan hanya diketahui pada 1921 apabila Frederick G. Banting dan Best menjumpai fungsi insulin sebagai pengawal kandungan glokos dalam darah.

Apakah Insulin

Insulin merupakan sejenis hormon yang dihasilkan oleh sel kelenjar pankreas yang dikenali sebagai Langerhans islets (kepulauan kecil). Insulin bertugas untuk menceranakan glukos dan bertindak membenarkan glukos dalam darah menembusi dinding sel.

Apa itu kencing manis (Diabetes mellitus)

Kencing manis atau diabetes mellitus merupakan keadaan di mana terdapat glukos di dalam air kencing seseorang. Ini disebabkan glukos (gula) dalam darah tidak dapat diceranakan oleh badan disebabkan oleh sama ada kekurangan penghasilan insulin, kurang keberkesanan isulin, atau kedua-duanya sekali. Glukos yang berlebihan itu akan dikeluarkan bersama air kencing. Kencing manis boleh menyebabkan masalah lain dan kematian, bagaimanapun pengidap kencing manis boleh mengambil langkah-langkah untuk mengawal atau mengurangkan risiko masalah sampingan.

Malaysia telah dikelaskan sebagai sebagai negara keempat tertinggi di Asia yang mempunyai penghidap kencing manis. Berdasarkan perangkaan Institut Diabetes Antarabangsa, pesakit kencing manis di Malaysia juga dijangka meningkat daripada 800,000 orang pada tahun lepas kepada 1.3 juta orang menjelang tahun 2010. Memandangkan jumlah pengidap kencing manis sentiasa bertambah saban tahun, amatlah perlu bagi rakyat Malaysia untuk mengubah tabiat permakanan agar kencing manis dapat dibendung. Ini termasuk diri anda sendiri.

Jenis-jenis kencing manis (Diabetes mellitus)

Kencing manis boleh dibahagikan kepada beberapa jenis iaitu :-

1. Diabetes bersandar insulin - jenis pertama (Type 1 diabetes)

Diabetes jenis pertama (Type 1 diabetes) juga dikenali sebagai diabetes bersandar insulin (IDDM - 'Insulin Dependent' ) atau diabetes awal remaja.

Pengidap diabetes bersandar insulin boleh hidup seperti normal selagi mereka menerima suntikan insulin, tetapi mereka akan menerima maut sekiranya mereka tidak mendapat suntikan insulin dalam tempoh yang agak singkat. Ini adalah disebabkan penguraian sumber bahan tenaga lain oleh badan seperti lemak bagi menggantikan tenaga dari glukos. Penguraian sumber bahan tenaga lain akan menghasilkan bahan sampingan seperti ketones yang menyebabkan keadaan hiperglisemia (hyperglycemia). Ketones merupakan molekul asid yang mampu menyebabkan kegagalan metabolisma dan sel badan gagal berfungsi. Keadaan ini sekiranya berlarutan akan mengakibatkan pengidap kencing manis menjadi koma dan menemui maut sekiranya tidak dirawat.

Diabetes jenis pertama ini terbentuk apabila sistem imunisasi badan memusnahkan sel beta kelenjar pankreas, satu-satunya jenis sel yang menghasilkan hormon insulin yang digunakan untuk penghadaman glukos kepada tenaga. Diabetes ini sering didapati pada golongan kanak-kanak dan remaja yang memerlukan beberapa suntikan insulin setiap hari, atau menggunakan pam insulin, untuk terus hidup. 5% hingga 10% pengidap diabetes merupakan dari jenis kencing manis jenis I. Mereka yang berisiko mengidap kencing manis jenis I adalah serangan sistem imunisasi sendiri (autoimmune), genetik, dan alam sekeliling.

Diabetes bersandar insulin lebih kerap dikesan di masyarakat Barat. Ini mungkin disebabkan oleh genetik, kesedaran yang lebih luas dikalangan masyarakat barat, atau kurang kesedaran dikalangan masyarakat Asia mengenai penyakit diabetes dikalangan kanak-kanak. Lambat mendapatkan rawatan bagi diabetes bersandar insulin boleh membawa maut, oleh itu sekiranya diabetes bersandar insulin tidak dikesan dengan lebih awal, pengidap diabetes tidak berpeluang untuk dirawat. Bagaimanapun peningkatan kes diabetes dikalangan masyarakat Asia mungkin sebahagiannya disebabkan oleh peningkatan kesedaran mengenai penyakit diabetes dikalangan umum. Ini menyebabkan lebih ramai orang sempat mendapatkan rawatan di hospital.

Pengidap diabetes bersandar insulin perlu disuntik sebelum makan dan kadang-kala insulin tambahan perlu disuntik pada waktu malam sebelum tidur. Ibu bapa hendaklah menyimpan rekod bacaan paras gula anak mereka untuk perhatian dan tindakan susulan daripada doktor dan pakar pemakanan. Paras gula yang direkodkan itu amat penting untuk membolehkan doktor mengubah suai pemakanan kanak-kanak terbabit dan mengubah dos insulin. Ini disebabkan kekurangan dan lebihan paras gula dalam darah boleh meninggalkan kesan buruk dan pelbagai gejala kepada pesakit diabetes.

Bagaimanapun sekiranya terlalu banyak insulin diambil atau disuntik, keadaan sebalinnya mungkin berlaku. Keadaan ini yang dikenali sebagai hipoglisemia disebabkan kekurangan glukos dalam darah dan boleh diatasi dengan mudah dengan pengambilan makanan atau minuman yang bergula.

2. Diabetes bebas insulin - jenis kedua. (Type II diabetes)

Diabetes bebas insulin (jenis kedua) juga dikenali sebagai diabetes peringkat permulaan dewasa. 90% hingga 95% daripada pengidap kencing manis mengidap diabetes bebas insulin (jenis kedua). Diabetes bebas insulin (jenis kedua) biasanya bermula dengan ketahanan insulin, dimana badan tidak menggunakan insulin dengan berkesan. Apabila keperluan menggunakan insulin meningkat, kelenjar pankreas tidak lagi mampu mengeluarkan insulin pada kadar mencukupi. Diabetes bebas insulin (jenis kedua) biasanya berlaku seiring dengan faktor usia lanjut, gemuk (obesity), terencat ketahanan glukos, keturunan atau bangsa (genetik) dan kurang bersenam. Diabetes bebas insulin (jenis kedua) juga semakin meningkat dikalangan kanak-kanak dan golongan remaja di Malaysia.

3. Diabetes ketika Hamil (Gestational diabetes)

Diabetes ketika hamil merupakan sejenis alahan glukos yang dikenal pasti pada sebahagian wanita ketika mengandung. Diabetes ketika hamil sering didapati di kalangan orang Amerika keturunan Afrika, Hispanik/Latin, dan Red Indian. Diabetes ketika hamil juga biasa didapati dikalangan wanita kuat makan, atau wanita yang dari keturunan pengidap diabetes. Ketika mengandung, diabetes ketika hamil memerlukan rawatan untuk menurunkan paras gula dalam darah agar tidak memberi kesan kepada kandungan. Selepas mengandung, kebanyakan wanita 90% hingga 95% kembali sembuh. Sebahagian kecil pula antara 5% hingga 10% didapati mengidap diabetes bebas insulin (jenis kedua). Wanita yang mengalami diabetes ketika hamil mempunyai risiko 20% hingga 50% mengidap diabetes dalam tempoh 5 hingga 10 tahun. Diabetes ketika hamil juga meningkatkan lagi risiko bayi mempunyai paras bilirubin yang tinggi (demam kuning) berbanding bayi normal.

4. Diabetes bentuk lain

Terdapat diabetes yang disebabkan oleh faktor genetik (peringkat permulaan dewasa), pembedahan, dadah, kurang zat permakanan, jangkitan, dan penyakit lain. Diebetes bentuk lain membentuk 1% hingga 5% daripada semua penyakit kencing manis yang dikenal pasti.

Apakah tanda-tandanya?

Tanda-tanda kencing manis adalah seperti berikut :-


1. Sering dahaga dan sering perlu minum air.
2. Sering ketandas.
3. Terasa badan lemah.
4. Berat badan turun dengan cepat.
5. Penglihatan semakin kabur.
6. Terasa pening kepala.

Kadang-kala pengidap kencing manis tidak menunjukkan sebarang tanda. Hanya dengan pemeriksaan doktor dapat menunjukkan dan mengesan kencing manis pada peringkat awal. Bagi mereka yang berisiko tinggi, mereka perlu menjalani pemeriksaan untuk mengesan kencing manis sekali setiap tahun.
Masalah sekiranya Kencing Manis tidak dikawal.

Sekiranya penyakit kencing manis tidak dikawal dalam tempoh yang berlanjutan pengidap kencing manis akan sentiasa mempunyai kadar gula yang tinggi didalam darahnya. Kadar gula tinggi yang berterusan akan mendatangkan banyak perubahan pada bahagian saluran darah dan juga urat(nerve). Perubahan-perubahan ini pula boleh mendatangkan penyakit lain seperti:-

* Hujung kaki tangan menjadi sebal, hilang deria sentuh, disebabkan oleh kerosakan urat/nerve.
* Gatal-gatal badan yang disebabkan kerosakan urat/nerve.
* Kurang daya syahwat bagi kaum lelaki yang disebabkan kerosakan urat/nerve dan saluran darah.
* Sering kencing malam disebabkan buah pinggang gagal mengitar air seperti biasa. Ini mengakibatkan pundi kencing penuh dengan lebih cepat.
* Kegagalan fungsi buah pinggang. Ini disebabkan oleh kerosakan saluran darah dan ginjal disebabkan kandungan gula yang tinggi terlalu lama.
* Sakit jantung disebabkan kerosakan saluran darah.
* Serangan angin akhmar disebabkan kerosakan saluran darah.
* Buta disebabkan kerosakan mata. Kanta mata menjadi kurang kenyal disebabkan kandungan gula yang tinggi.

Bagaimanapun sekiranya pengidap kencing manis mengambil langkah yang sewajarnya, kadar gula dalam darah boleh dikawal dan pengidap kencing manis dapat hidup seperti orang lain. Makanan yang seimbang perlu dikawal seumur hidup disebabkan penyakit kencing manis masih belum dapat dipulihkan sepenuhnya.
Golongan berisiko tinggi.

Mereka yang dikelaskan dalam kumpulan risiko lebih tinggi adalah :-

* Mereka yang mempunyai keturunan yang mengidap Kencing Manis (Ibu bapa, adik-beradik)
* Mereka yang berat badan agak tinggi
* Mereka yang pernah mempunyai radang pada Pancreas
* Wanita mengandung yang pernah menghadapi kencing manis ketika hamil.

Bagaimanapun penyakit kencing manis mampu menyerang sesiapa juga pada semua peringkat umur sekiranya permakanan dan minuman tidak dijaga.

Mengesan kencing manis

Kencing Manis dapat dikesan dengan ujian air kencing atau ujian darah. Ujian darah amat mudah digunakan dan dapat mengukur kadar gula dalam darah dengan tempoh beberapa minit sahaja. Selain itu terdapat ujian daya tahan glukos dimana pesakit akan disureh meminum minuman bergula dan mereka diuji untuk memastikan peningkatan kadar glukos. Selain itu ujian puasa glukos di mana mereka yang diuji akan dilarang makan atau minum semalaman sebelum mereka diuji untuk menentukan kadar glukos mereka.

Masalah pengidap Kencing Manis

Bagi pesakit kencing manis yang tidak mengawal penyakit mereka, mereka berhadapan dengan kesan yang lebih serius. Antara kesannya ialah :-

* Kegagalan buah pinggang
* Serangan jantung
* Kebutaan / Katarak
* Koma (hilang kesedaran)
* Angin ahmar (strok)
* Sakit saraf atau "mati pucuk"
* `gangrene' atau anggota tubuh mati/membusuk

Pengidap kencing manis yang bergantung kepada suntikan insulin berhadapan dengan beberapa masalah untuk mengawal kadar gula dalam darah, antaranya adalah :-

1. Kekurangan paras gula di dalam darah atau hipoglisemia. Ini mungkin disebabkan terlebih mengambil insulin
2. Lebihan paras gula di dalam darah atau hiperglisemia. Ini mungkin disebabkan oleh tidak mengambil insulin.



Tanda-tanda kekurangan paras gula di dalam darah atau hipoglisemia ialah:


* Cemas.
* Berdebar-debar.
* Berpeluh.
* Menggeletar.
* Terasa lapar.
* Terkeliru.
* Penglihatan kabur.
* Pening lalat.
* Tidak sedarkan diri.


Tanda-tanda lebihan paras gula di dalam darah atau hiperglisemia ialah:


* Sering membuang air kecil, terutama pada sebelah malam.
* Kerap terasa haus.
* Muntah-muntah.
* Badan semakin kurus.
* Koma.
* Sukar bernafas.
* Sakit perut.


Penyakit diabetes dikalangan kanak-kanak kadang-kala sembuh secara spontan untuk sementara waktu. Keadaan ini dikenali sebagai tempoh berbulan madu "honeymoon period". Secara lazimnya, ia bertahan hanya untuk tempoh di antara enam bulan hingga beberapa tahun. Sekiranya anda atau anak anda berhadapan dengan keadaan ini, anda masih perlu menjaga pemakanan anda sebaik-baiknya kerana penyakit kencing manis boleh berulang. Secara lazimnya penyakit kencing manis tidak ada ubat dan pengidap kencing manis perlu menjaga pengambilan gula serta mengambil ubat sepanjang hayat. Hanya dalam kes pembedahan bagi menggantikan atau menanam sel kelenjar pankreas maka badan kembali mampu untuk menghasilkan insulin secukupnya.

Masalah yang sering dihadapi ibu bapa

Apabila anak semakin dewasa dan mencapai usia akil baligh, mereka akan berdepan dengan krisis pemakanan. Lazimnya, keadaan ini berlaku disebabkan pengaruh kawan-kawan. Dalam menangani keadaan ini, ibu bapa perlu bijak untuk memahami keadaan anak mereka. Sebaik-baiknya dapatkan pandangan dan nasihat daripada pakar psikologi jika perlu.

Dalam tempoh ini juga, ibu bapa perlu mengambil berat dan mengawasi diet anak mereka itu untuk membolehkan mereka menjalani kehidupan seperti individu normal.

Datuk atau nenek juga kadangkala menimbulkan masalah kepada ibu bapa. Ini kerana, golongan itu akan memberi apa saja yang dikehendaki anak berpenyakit diabetes atas alasan kasihan.

Justeru, ibu bapa hendaklah tegas dalam corak pemakanan anak mereka dan mengetepikan perasaan kasihan kepada mereka untuk memastikan paras gula di dalam tubuh tidak terus meningkat, sekali gus memendekkan tempoh masa kanak-kanak itu menjadi mangsa serangan penyakit jantung, tekanan darah tinggi strok, rosak penglihatan dan buah pinggang.

Perubatan

Perubatan pula terbahagi kepada beberapa jenis iaitu:

1. Melakukan senaman dan menjaga makan minum. (lihat permakanan.)
2. Ubat berbentuk pil yang dimakan.
3. Suntikan.
4. Pembedahan. (Pada masa akan datang)



1. Penjagaan permakanan
Dianggarkan di Amerika bahawa 17% pesakit kencing manis hanya perlu menjaga makan minum mereka, 49% pesakit kencing manis mengambil pil, 22% mengambil insulin sahaja dan 11% mengambil insulin dan pil. (Sumber : 1997-1999 National Health Interview Survey)

2. Ubat berbentuk pil

Ubat berbentuk pil adalah perubatan yang paling mudah dan murah. Ia sering digunakan dan sering menjadi pilihan pertama para doktor. Ada berbagai pil untuk merawat kencing manis pada masa ini dan cara memakannya berbeza bagi setiap pesakit dan setiap pil-pil tersebut. Oleh kerana itu, cara pemakanan pil-pil ini, kesannya dan sebagainya tidak dapat dibincang disini. Bagaimanapun untuk semua ubat pil, perlu dimakan pada waktu dan dengan sukatan yang ditetapkan. Kegagalan mengikut arahan doktor bukan sahaja boleh memburukkan keadaan malah boleh membawa maut.

Pengambilan ubat juga perlu disertai dengan pengawalan pengambilan makanan dan minuman, melakukan senaman, dan mengurangkan berat badan agar lebih berkesan. Langkah-langkan ini juga mengelakkan keadaan di mana ubat yang diambil menjadi kurang berkesan dan pesakit perlu beralih pada suntikan insulin.

3. Suntikan

Terdapat dua jenis suntikan diabetis iaitu :-

Yang pertama adalah golongan pesakit yang dikenali sebagai IDDM (insulin dependant diabetes mellitus) dimana kadar gula seseorang itu hanya dapat diturunkan dengan suntikan insulin sahaja. Pengidap kencing manis jenis ini memerlukan suntikan insulin untuk terus hidup.

Yang kedua adalah bagi pesakit kencing manis yang kadar gulanya masih tidak dapat dikawal dengan sempurna walaupun dengan penjagaan pemakanan dan ubat pil yang dimakan dengan maksima.

Seperti ubat pil yang dimakan, berbagai jenis ubat suntikan kencing manis boleh didapati pada masa ini. Cara suntikkan juga canggih dan mudah digunakan. Seringkali masyarakat kita merasakan berat untuk memulakan ubat dengan cara suntikan tetapi kita seharusnya pulang kembali tentang fahaman kita tentang penyakit kencing manis ini iaitu kawal kadar gula dalam darah supaya tidak timbul penyakit-penyakit lain!

4. Pembedahan

Pembedahan masih diperingkat penyelidikan. Bagaimanapun pemindahan sel kelenjar pankreas telah berjaya dijalankan pada haiwan dan pada masa hadapan pembedahan pada manusia mungkin membolehkan badan kembali mampu untuk menghasilkan insulin secukupnya.


Mengelak Kencing Manis

Perubahan cara hidup

Perubahan cara hidup mampu mengelakkan kencing manis terutama pada mereka yang mempunyai kecacatan daya tahan glukos (Impaired glucose tolerance - IGT), atau kecacatan puasa glukos (impaired fasting glucose - IFG). Kajian menunjukkan kedua-dua keadaaan merupakan tanda awal kencing manis tetapi mampu diterbalikkan dengan kawalan permakanan yang betul.

Selain itu, tidak salah bagi mereka yang tidak mempunyai masalah awal untuk turut serta mengambil langkah berjaga-jaga untuk mengelakkan kencing manis dengan melakukan beberapa perkara iaitu: -

Pemakanan

Ramai berpendapat bahawa pemakanan hanya merangkumi pemakanan gula sahaja. Tetapi walaupun pemakanan gula seharusnya disekat, ini tidak bermakna makanan-makanan lain kesemuanya dapat dimakan seberapa banyaknya. Pemakanan seharusnya dikurangkan kerana selain daripada gula, bahan-bahan karbohidrat yang lain juga seharusnya dikurangkan. Ini adalah kerana kadar kalori pada sesehari itu seharusnya dikurangkan. Untuk kepastian bahawa pemakanan yang dimakan tidak melebihi batas. Catatkan apa yang sering dimakan dalam sehari dan bincangkan dengan doktor.

Senaman

Senaman juga penting tetapi ianya perlu dimulakan secara beransur-ansur dan dengan nasihat doktor. Senaman berfungsi dengan tiga cara iaitu membantu menggunakan kalori yang lebih yang mungkin dimakan, membantu mengurangkan berat badan dan akhir sekali dapat juga menambahkan kesihatan jantung dan paru-paru (cardiorespiratory) kita. Satu kajian mengenai kencing manis dalam tempoh 3 hingga 6 tahun mendapati senaman seperti berjalan selama 2 1/2 jam dalam tempoh seminggu boleh mengurangkan perkembangan diabetis sebanyak 40% - 60%.

Penjagaan berat badan

Telah dikenali yang mereka yang berat badan tidak tinggi lebih mudah dikawal taraf gula di dalam darah mereka dan dengan itu ubat dapat dikurangkan. Setengah-setengah dari pesakit kencing manis dapat menghentikan ubat kesemua sekali setelah berat badan dapat dikawal.

Pemeriksaan diri sendiri

Seseorang itu seharusnya berwaspada tentang apa-apa perubahan pada badan mereka iaitu dari segi kulit (lagi-lagi pada bahagian kaki), rasa sebal/kebas pada hujung jari tangan atau kaki dan apa-apa perubahan lain yang dirasakan. Selain dari itu, pemeriksaan oleh doctor untuk memastikan kadar gula dalam darah mesti terus dijalankan.

Pemeriksaan oleh doktor secara tahunan

Ujian berkala secara tetap terutama mereka yang berisiko tinggi mampu mengesan kencing manis pada peringkat awal. Ini membolehkan pengidap kencing manis mengambil langkah awal untuk merawat diri mereka. Dianggarkan bagi setiap 1% pengurangan kadar ujian darah A1C, mampu mengurangkan masalah berkait kencing manis sebanyak 40%. Selain itu rawatan awal kencing manis juga mampu mengurangkan 30% hingga 70% kegagalan buah pinggang berfungsi. Penjagaan anggota kaki tangan mampu mengurangkan kes anggota badan perlu dipotong disebabkan komplikasi jangkitan sebanyak 45% - 85%.

Pengambilan Ubat

Pengambilan ubat untuk mengelakkan kencing manis masih diperingkat kajian di Amerika Syarikat. Ubat seperti metformin didapati mengurangkan peratusan mengidap kencing manis sebanyak 31%. Rawatan menggunakan metformin lebih berkesan bagi mereka yang berusia muda, dan gemuk. Rawatan metformin kurang berkesan pada mereka yang normal untuk mengelakkan kencing manis.

Keadaan IGT dan IFG

Perubahan cara hidup mampu mengelakkan kencing manis terutama pada mereka yang mempunyai kecacatan daya tahan glukos (Impaired glucose tolerance - IGT), atau kecacatan puasa glukos (impaired fasting glucose - IFG). Kajian menunjukkan bahawa dianggarkkan di Amerika bagi mereka yang berumur 40 - 74 tahun, terdapat 15.6% yang mengidap kecacatan daya tahan glukos sementara 9.7% pula mempunyai masalah kecacatan puasa glukos yang dianggap mempunyai risiko besar untuk meningkat kepada pengidap kencing manis.

Kecacatan daya tahan glukos merujuk kepada keadaan di mana kadar glukos meningkat antara 140 sehingga 199 milligrams per dekaliter atau mg/dL selepas 2-jam ujian oral ketahanan glukos tetapi masih belum dianggap sebagai kencing manis.

- Kecacatan puasa glukos (impaired fasting glucose - IFG) merujuk kepada keadaan di mana kadar glukos meningkat antara 110 sehingga 125 milligrams per dekaliter atau mg/dL selepas semalaman berpuasa tetapi masih belum dianggap sebagai kencing manis.

Strok (Angin Ahmar)

Infak (infarct) ialah bahagian otak yang telah "mati" disebabkan oleh kekurangan oksigen. Tisu otak boleh musnah atau mati disebabkan oleh dua perkara :

• Strok iskemik (ischaemic stroke) berlaku apabila terdapatnya sekatan atau pun pengurangan aliran darah dalam arteri yang membekalkan darah ke bahagian otak. Ini adalah punca yang sering berlaku yang menyebabkan infak

• Strok hemoragik (hemorrhagic stroke) pula merujuk kepada berlakunya pendarahan dalam dan di sekeliling otak dan menyebabkan berlakunya mampatan dan kecederaan pada tisu.

Jenis-jenis Stroke

Strok hemoragik (Hemorrhagic stroke)

Strok jenis ini disebabkan oleh pendarahan yang terjadi di dalam dan di sekeliling otak. Pendarahan yang berlaku di antara otak dan tengkorak dikenali sebagai pendarahan subaraknoid (subarachnoid hemorrhage). Ia biasanya disebabkan oleh aneurisma (aneurysm) yang pecah, malformasi arteriovena (arteriovenous malformation) dan juga kecederaan di kepala. Pendarahan di dalam tisu otak dikenali sebagai pendarahan intraserebrum (intracerebral hemorrhage) dan ini berpunca dari tekanan darah tinggi.

Aneurisma ialah satu keadaan di mana dinding arteri menjadi lemah, menyebabkan ia anjal dan mengembang. Pada lazimnya ia berlaku di cabang-cabang arteri.

Hipertensi atau tekanan darah tinggi ialah peningkatan tekanan darah yang menyebabkan arteri arteri yang lebih kecil dalam otak pecah . Darah yang terbebas di dalam tisu otak akan menekan arteriol-arteriol yang berhampiran menyebabkan ia pecah dan membawa kepada pendarahan yang lebih banyak. Tekanan darah tinggi juga boleh menyebabkan infak kecil (miniature infarct) yang hampir menyerupai strok, tetapi pada tahap yang lebih kecil.

Malformasi arteriovena (arteriovenous malformation, AVM) ialah satu keabnormalan pada pembuluh darah di mana arteri bersambung terus dengan vena tanpa melalui jaringan kapilari terlebih dahulu. Tekanan dari darah yang melalui arteri menjadi terlalu tinggi untuk diterima oleh vena dan ini menyebabkan ianya mengembang . Pengembangan ini mampu menyebabkan vena itu pecah dan berdarah.

Strok iskemik

Strok jenis ini berlaku kerana terdapatnya sekatan atau pengurangan aliran darah ke bahagian bahagian otak. Sekatan ini berlaku disebabkan oleh arterosklerosis dan juga pembentukan bekuan darah. Arterosklerosis (artherosclerosis) atau pengerasan arteri adalah hasil dari pemendakan kolesterol (cholesterol) dan plak pada dinding arteri. Endapan kolesterol ini mampu menjadi cukup besar untuk menyempitkan pembuluh darah dan seterusnya mengurangkan aliran darah. Ia juga mampu untuk mengurangkan kemampuan arteri untuk anjal.

Trombus atau bekuan darah terjadi pada permukaan plak arterosklerosis yang terbentuk pada dinding arteri. Trombus mampu membesar dan seterusnya menyekat laluan dalam arteri. Sebahagian dari trombus ini boleh pecah lalu membentuk embolus. Embolus akan melalui saluran darah dan mampu menyekat arteri-arteri yang lebih kecil. Biasanya, embolus terhasil dari jantung di mana beberapa penyakit boleh menyebabkan pembentukan trombus.

Kejadian yang menjurus kepada strok

Mangsa strok biasanya akan mengalami "strok kecil" ataupun tanda-tanda amaran sebelum berlakunya serangan strok yang sebenar.

Serangan Iskemik Sementara atau Transient Ischaemic Attack (TIA) merupakan serangan amaran (warning strokes) yang biasanya mengambil masa dari beberapa minit hingga ke 24 jam. Tanda-tanda atau simptom yang timbul ini biasanya akan pulih sepenuhnya. Adalah satu kelaziman bagi seseorang pesakit mengalami beberapa siri serangan TIA ini sebelum mendapat strok yang sebenar.

Reversible Ischaemic Neurological Deficit (RIND) pula ialah serangan yang berakhir lebih daripada 24 jam. Jangkamasa pemulihan biasanya ialah 3 minggu. Selepas setiap serangan RIND, tidak akan ada tisu-tisu yang musnah, tetapi selepas satu serangan RIND, risiko mendapat infak yang lengkap akan meningkat. Infaksi lengkap adalah serangan yang boleh menyebabkan pemusnahan kekal pada tisu otak, dan boleh menyebabkan masalah seperti pengurangan fungsi sistem saraf (neurologi) yang lebih serius. Penyembuhan biasanya tidak sepenuhnya dan akan mengambil masa lebih daripada tiga minggu.

Asas Saintifik

Fungsi Otak Normal

Otak terbahagi kepada 2 bahagian; hemisfera kanan mengawal bahagian kiri badan dan hemisfera kiri mengawal bahagian kanan badan. Setiap hemisfera mempunyai 4 bahagian yang dipanggil lobus. Satu lagi bahagian yang dipanggil serebelum bertanggungjawab mengawal fungsi-fungsi harian kita. Jenis masalah atau kecacatan neurologi yang berlaku pada mangsa strok bergantung pada bahagian otak yang terlibat.

Mendapat khidmat pemulihan ialah satu kemestian bagi pesakit strok. Jurupulih Anggota dan juga jurupulih pertuturan akan membantu pesakit untuk "mempelajari semula" fungsi-fungsi yang telah hilang dan bersedia menghadapi sesuatu yang tidak dapat dipulihkan.

Faktor - Faktor Risiko

Faktor risiko boleh diubahsuai untuk strok ialah seperti berikut :

• Penyakit jantung

• Tekanan darah tinggi - faktor risiko yang penting yang boleh diubah dan dikawal.

• Arterosklerosis - berkecenderungan mendapat tekanan darah tinggi dan penyakit jantung

• Kejadian TIA yang lalu - akan lebih mudah untuk mendapat strok

• Paras kolesterol yang tinggi - berkecenderungan mendapat tekanan darah tinggi dan penyakit jantung

• Pengambilan alkohol yang berlebihan - meningkatkan tekanan darah

• Obesiti - berkecenderungan mendapat tekanan darah tinggi dan penyakit jantung

• Merokok - kerosakan pada jantung

• Mengambil pil perancang keluarga - berserta dengan merokok, mampu meningkatkan risiko strok

Faktor risiko yang tidak boleh diubahsuai

• Umur - risiko meningkat dengan peningkatan umur

• Jantina - lelaki mempunyai risiko yang lebih tinggi berbanding dengan wanita yang putus haid.

• Rekod perubatan - jika seseorang mempunyai diabetes, fibrilasi atrium atau penyakit jantung yang lain, atau TIA, risiko untuk mendapat strok adalah lebih tinggi

• Sejarah perubatan yang lalu - sekiranya anda pernah mengalami strok, risiko untuk ianya berulang adalah tinggi

• Sejarah perubatan keluarga - sekiranya terdapat ahli keluarga terdekat yang mengalami strok, risiko anda juga akan meningkat

Tanda - tanda dan Gejala

Tanda-Tanda Strok

Apabila ada perkara-perkara berikut yang berlaku tanpa sebarang amaran :

• Terasa lemah atau kebas pada bahagian muka, tangan atau kaki, terutamanya pada sebelah bahagain badan.

• Berlaku kekeliruan dan juga kesukaran untuk bertutur atau memahami sesuatu.

• Kabur penglihatan, sama ada pada sebelah atau kedua-dua belah mata

• Masalah pada pergerakan atau kawalannya (kawalatur) seperti kesukaran untuk berjalan, terasa pening dan juga hilang keupayaan mengimbang atau mengawal pergerakan.

Komplikasi

• Kecacatan Neurologi Biasa (Common Neurological Deficits) selepas strok

Strok di bahagian kiri

• Lumpuh (paralysis) pada bahagian kanan badan

• Kesukaran bertutur

• Gerakan yang perlahan dan berhati-hati

• Hilang daya ingatan terhadap bahasa

• Mengalami disartria di bahagian muka sebelah kanan

• Mengalami afasia iaitu tidak mampu untuk memahami dan juga bertutur dengan bahasa yang baik

• Mengalami apraksia iaitu tidak mampu untuk mengawal gerakan otot

Strok di bahagian kanan

• Lumpuh pada bahagian kiri badan

• Kekurangan tumpuan dan persepsi

• Memiliki tingkah laku yang pantas dan mengikut gerak hati

• Mengalami hemianopia pada ruang penglihatan sebelah kiri.

• Hilang daya ingatan

• Mengalami disartria di bahagian sebelah kiri muka.

Istilah istilah Berkaitan

• Lumpuh - kehilangan fungsi otot dan juga rasa
• Hemiparesis - mengalami lemah pada sebelah bahagian badan
• Hemianopia - kehilangan atau pengurangan separuh medan pandangan
• Afasia - Hilang kebolehan untuk memahami dan mengeluarkan bahasa
• Apraksia - hilang kebolehan untuk mengawal otot dan pergerakan
• Disartria -berlaku masalah pada bahagain mulut yang menyebabkan kurang keupayaan untuk bertutur dengan baik
  

Diagnosis

Apabila seseorang itu telah menunjukkan gejala-gejala strok atau TIA (transient ischaemic attack), doktor akan mengumpulkan segala maklumat yang ada dan akan membuat diagnosis. Doktor akan mengambil kira semua perkara yang berlaku dan seterusnya akan :

• Melakukan pemeriksaan fizikal dan juga sistem saraf (neurologi)

• Menjalankan beberapa ujian makmal (darah)

• Melakukan 'CT scan' pada pesakit

• Melakukan beberapa ujian diagnostik yang perlu. Ujian-ujian ini adalah seperti pemeriksaan otak, untuk memeriksa keadaannya, fungsinya dan juga bekalan darah pada otak. Daripada penyiasatan, bahagian otak yang tercedera akan dapat ditentukan. Kebanyakan daripada pemeriksaan yang terlibat adalah selamat dan tidak sakit.

Ujian-ujian diagnostik terbahagi kepada tiga bahagian :

• Ujian pengimbasan yang memberikan gambaran otak, serupa dengan X-ray

• Ujian rekod pengaliran elektrik dan juga impuls elektrik otak

• Ujian aliran darah yang akan menunjukkan sebarang perubahan yang berlaku pada otak

Apakah ujian-ujian pengimejan yang biasa?

CT scan atau ujian tomografi berkomputer (computed tomography) atau CAT scan adalah ujian yang utama. Ia melibatkan penggunaan radiasi untuk membentuk imej otak. Lazimnya, ujian ini ialah ujian pertama yang dilakukan terhadap pesakit strok. Keputusan yang diperolehi daripada CT scan boleh memberikan pelbagai maklumat berguna tentang penyebab strok, lokasi dan juga bahagian otak yang terlibat.

MRI atau Pengimejan resonan magnet (Magnetic Resonance Imaging) menggunakan medan magnet yang besar untuk menghasilkan imej otak. Seperti CT scan, ia juga akan menunjukkan lokasi dan juga bahagian otak yang terlibat. Imej yang dihasilkan oleh MRI adalah lebih jelas berbanding CT scan. Ia biasanya digunakan untuk diagnosis kecederaan yang kecil dan dalam.

Apakah ujian-ujian aktiviti elektrik yang terlibat?

Terdapat dua ujian yang asas bagi menunjukkan aktiviti elektrik otak,iaitu EEG (elektroensefalogram) dan juga Evoked Response. Di dalam ujian EEG, satu cakera logam yang kecil ditempatkan di permukaan kulit kepala untuk mengesan impuls elektrik. Isyarat elektrik tersebut akan dapat dirakam sebagai gelombang otak.

Ujian Evoked Response pula mengesan bagaimana otak bertindak balas pada maklumat-maklumat deria yang berbeza. Elektrod digunakan bagi mengukur impuls elektrik yang terlibat dengan pendengaran, tindakbalas tubuh dan juga penglihatan.

Apakah ujian aliran darah?

Beberapa ujian darah dijalankan terutama yang menggunakan teknologi ultrasound. Satu alat khas ditempatkan pada arteri yang disyaki - terutamanya arteri di bahagian leher ataupun pada bahagian bawah tengkorak. Jumlah darah yang mengalir kemudiannya ditentukan. Contoh ujian aliran darah yang lazim adalah pengimejan B-mode (B-mode Imaging), ujian Doppler (Doppler testing) dan pengimbasan Duplex (Duplex scanning). Ujian-ujian ini dapat memberikan maklumat yang terperinci tentang keadaan arteri yang terlibat.

Satu lagi ujian aliran darah iaitu satu prosedur perubatan yang dipanggil angiografi (arteriografi atau arteriogram). Sejenis pewarna khas disuntik ke dalam pembuluh darah dan kemudiannya gambar X-ray diambil. Angiografi akan memberikan gambaran aliran darah di dalam pembuluh darah yang terlibat. Ianya juga akan menentukan lokasi sekatan dan saiz sekatan tersebut. Ujian ini adalah sangat berguna bagi mendiagnoskan aneurisma dan juga pembuluh darah yang rosak.

Ujian - Ujian

Apabila seseorang itu telah menunjukkan gejala-gejala strok atau TIA (transient ischaemic attack), doktor akan mengumpulkan segala maklumat yang ada dan akan membuat diagnosis. Doktor akan mengambil kira semua perkara yang berlaku dan seterusnya akan :

• Melakukan pemeriksaan fizikal dan juga sistem saraf (neurologi)

• Menjalankan beberapa ujian makmal (darah)

• Melakukan "CT scan" pada pesakit

• Melakukan beberapa ujian diagnostik yang perlu. Ujian-ujian ini adalah seperti pemeriksaan otak, untuk memeriksa keadaannya, fungsinya dan juga bekalan darah pada otak. Daripada penyiasatan, bahagian otak yang tercedera akan dapat ditentukan. Kebanyakan daripada pemeriksaan yang terlibat adalah selamat dan tidak sakit.

Ujian-ujian diagnostik terbahagi kepada tiga bahagian :

• Ujian pengimbasan yang memberikan gambaran otak, serupa dengan X-ray

• Ujian rekod pengaliran elektrik dan juga impuls elektrik otak

• Ujian aliran darah yang akan menunjukkan sebarang perubahan yang berlaku pada otak

Apakah ujian-ujian pengimejan yang biasa?

CT scan atau ujian tomografi berkomputer (computed tomography) atau CAT scan adalah ujian yang utama. Ia melibatkan penggunaan radiasi untuk membentuk imej otak. Lazimnya, ujian ini ialah ujian pertama yang dilakukan terhadap pesakit strok. Keputusan yang diperolehi daripada CT scan boleh memberikan pelbagai maklumat berguna tentang penyebab strok, lokasi dan juga bahagian otak yang terlibat.

MRI atau Pengimejan resonan magnet (Magnetic Resonance Imaging) menggunakan medan magnet yang besar untuk menghasilkan imej otak. Seperti CT scan, ia juga akan menunjukkan lokasi dan juga bahagian otak yang terlibat. Imej yang dihasilkan oleh MRI adalah lebih jelas berbanding CT scan. Ia biasanya digunakan untuk diagnosis kecederaan yang kecil dan dalam.

Apakah ujian-ujian aktiviti elektrik yang terlibat?

Terdapat dua ujian yang asas bagi menunjukkan aktiviti elektrik otak,iaitu EEG (elektroensefalogram) dan juga Evoked Response. Di dalam ujian EEG, satu cakera logam yang kecil ditempatkan di permukaan kulit kepala untuk mengesan impuls elektrik. Isyarat elektrik tersebut akan dapat dirakam sebagai gelombang otak.

Ujian Evoked Response pula mengesan bagaimana otak bertindak balas pada maklumat-maklumat deria yang berbeza. Elektrod digunakan bagi mengukur impuls elektrik yang terlibat dengan pendengaran, tindakbalas tubuh dan juga penglihatan.

Apakah ujian aliran darah?

Beberapa ujian darah dijalankan terutama yang menggunakan teknologi ultrasound. Satu alat khas ditempatkan pada arteri yang disyakki - terutamanya arteri di bahagian leher ataupun pada bahagian bawah tengkorak. Jumlah darah yang mengalir kemudiannya ditentukan. Contoh ujian aliran darah yang lazim adalah pengimejan B-mode (B-mode Imaging), ujian Doppler (Doppler testing) dan pengimbasan Duplex (Duplex scanning). Ujian-ujian ini dapat memberikan maklumat yang terperinci tentang keadaan arteri yang terlibat.

Satu lagi ujian aliran darah iaitu satu prosedur perubatan yang dipanggil angiografi (arteriografi atau arteriogram). Sejenis pewarna khas disuntik ke dalam pembuluh darah dan kemudiannya gambar X-ray diambil. Angiografi akan memberikan gambaran aliran darah di dalam pembuluh darah yang terlibat. Ianya juga akan menentukan lokasi sekatan dan saiz sekatan tersebut. Ujian ini adalah sangat berguna bagi mendiagnoskan aneurisma dan juga pembuluh darah yang rosak.

Pencegahan

Bagi pesakit yang sedang menjalani proses pemulihan, perkara berikut boleh membantu di dalam mengelakkan kejadian strok berulang lagi.

• Berhenti merokok - merokok boleh menyempitkan arteri

• Elakkan kegemukan - jaga berat badan

• Amalkan diet yang seimbang, kurangkan pengambilan makanan berlemak

• Lakukan senaman secara berkala, seperti senaman aerobik (berbasikal, berjoging dan berjalan)

• Elak dan kawal tekanan perasaan atau stres

Secara amnya, bagi setiap individu yang berisiko, berikut ialah beberapa cara yang boleh dilakukan untuk mengelakkan strok

• Dapatkan pemeriksaan tekanan darah anda. Sekiranya, anda tidak mengetahui tekanan darah anda, dapatkan pemeriksaan dengan segera. Anda mungkin mengalami tekanan darah tinggi dan mungkin mempunyai risiko untuk mendapat strok tanpa anda sedari.

• Berhenti merokok. Merokok meningkatkan risiko anda untuk mendapat sakit jantung, strok dan juga kanser. Kombinasi merokok, dan juga pengambilan pil-pil perancang keluarga akan meningkatkan lagi risiko strok di kalangan wanita.

• Makan makanan yang rendah lemak. Makanan tersebut akan mengurangkan paras kolesterol dan dapat membantu mengurangkan berat badan dan seterusnya mengurangkan risiko penyakit jantung yang merupakan risiko yang kuat untuk mendapat strok. Sekiranya anda mempunyai berat badan yang berlebihan beserta dengan tekanan darah tinggi, mengurangkan berat badan boleh menurunkan tekanan darah anda.

• Amalkan kehidupan yang aktif. Aktiviti fizikal boleh mengurangkan risiko strok dengan menurunkan tekanan darah dan mengurangkan risiko penyakit jantung.

• Ambillah ubat yang diberi oleh doktor. Sekiranya perubahan cara hidup tidak mencukupi untuk mengurangkan risiko strok anda, doktor anda mungkin akan memberi ubat untuk menurunkan tekanan darah, dan paras kolesterol disamping ubat-ubat lain jika perlu.

Kurangkan pengambilan minuman keras. Mengambil lebih daripada satu gelas sehari cukup untuk meningkatkan tekanan darah. Meminum minuman keras secara berlebihan mampu membawa kepada strok.

Osteoporosis

Osteoporosis adalah keadaan kemerosotan kepadatan normal tulang, menyebabkan tulang menjadi rapuh.

Ia menyumbang kepada keadaan poros tulang dan menjadikan tulang seperti span dan rapuh dari dalam. Masalah yang berlaku pada tulang rangka ini melemahkannya dan menyebabkan risiko tulang retak atau patah semakin meningkat.

Tulang normal mengandungi protein, kolagen dan kalsium yang menjadikannya kuat.

Tulang yang mempunyai masalah osteoporosis pula boleh retak hanya disebabkan kecederaan ringan yang biasanya tidak boleh menyebabkan tulang patah.

Keretakan boleh terjadi sama ada dalam bentuk retak (seperti pinggul retak) atau rekahan mampat pada tulang vertebra tulang belakang.

Tulang belakang, pinggul dan pinggang adalah kawasan yang biasa mengalami retak tulang yang turut berkemungkinan berlaku pada tulang rangka lain.

Dianggarkan satu daripada tiga wanita dan satu daripada 12 lelaki berumur melebihi 50 tahun kini menderita akibat osteoporosis di seluruh dunia. Kos bagi rawatan osteoporosis seluruh dunia untuk semua peringkat umur pula dijangka meningkat kepada AS$131.5 bilion (RM432.4 bilion) menjelang 2050. Selain itu, insiden keretakan pinggul di seluruh dunia dijangka meningkat sebanyak 240 peratus bagi wanita dan 310 peratus bagi lelaki menjelang 2050.

Simptom
Osteoporosis tidak mempunyai simptom khusus melainkan berlakunya retak tulang dengan mudah.

Sesetengah retak osteoporosis sukar dikesan sehingga bertahun-tahun lamanya sehinggakan pesakit sendiri tidak sedar dirinya mengalami osteoporosis sehingga mengalami retak tulang yang menyakitkan.

Retak di bahagian vertebra tulang belakang boleh menyebabkan kesakitan teruk dari bahagian belakang hingga ke sisi badan.

Selepas beberapa tahun, keretakan tulang belakang boleh berulang dan menyebabkan kesakitan kronik bahagian belakang terutamanya di pinggang dan pinggul yang kelihatan seperti berbonggol.

Retakan yang berlaku secara normal dipanggil retakan trauma minimum atau retak stres. Contohnya, sesetengah pesakit yang mengalami osteoporosis boleh menyebabkan retak stres lebih teruk di kaki ketika berjalan.

Retak pinggul pula biasanya berlaku disebabkan terjatuh. Di kalangan penghidap osteoporosis, retak pinggul boleh berlaku walaupun hanya disebabkan kemalangan kecil. Retak pinggul juga sukar dirawat kerana kualiti tulang yang teruk.

Kesan Sukan Ekstrem Terhadap Kesihatan Tulang

oleh Bintu Rasyada A.Rahman, Utusan Malaysia

Kebaikan bersukan amatlah jelas dalam menjaga kesihatan badan.

Selain menjaga pemakanan yang seimbang, aktiviti fizikal dapat membantu badan mengimbangkan penggunaan dan penyimpanan tenaga badan. Bagaimanapun, sukan lasak atau yang memerlukan tenaga yang banyak mungkin akan meninggalkan kesan buruk kepada badan.

Antara kesan ketara sukan ekstrem adalah masalah tulang di mana ahli sukan bukan sahaja menghadapi risiko retak atau patah tulang, malahan risiko poros tulang atau pengurangan jisim tulang.

Jisim atau kepadatan tulang dinilai dengan melibat bilangan sel tulang yang ada pada tulang rangka badan. Secara umumnya, tulang yang mempunyai jisim lebih besar adalah tulang yang lebih kuat.

Walaupun jisim tulang banyak dipengaruhi faktor genetik, kesan persekitaran dan pengambilan ubat tertentu juga boleh mempengaruhi keadaan tulang. Kepadatan tulang biasanya mula berkumpul pada zaman kanak-kanak dan mencapai kemuncaknya pada usia kira-kira 25 tahun. Keseimbangan jisim tulang kemudiannya akan kekal untuk 10 tahun sebelum menurun mengikut usia, pemakanan dan aktiviti fizikal individu.

Bagaimanapun, bagi ahli sukan ekstrem, faktor aktiviti fizikal dan pemakanan akan memberi kesan lebih besar kepada jisim tulang mereka berbanding usia.

Tulang memerlukan bekalan kalsium yang cukup bukan sahaja ketika kecil malahan sehingga usia tua untuk kekal kuat bagi menampung pergerakan aktiviti harian.

Aktiviti yang memerlukan banyak tenaga bukan sahaja memerlukan nutrien secukupnya daripada makanan malahan memerlukan rehat secukupnya sebelum aktiviti yang sama dilakukan sekali lagi. Kekurangan sumber nutrien dan rehat yang cukup mungkin menyebabkan badan 'mengambil' tenaga daripada tulang menyebabkan tulang ahli sukan rapuh seperti tulang pesakit osteoporosis.

Pengalaman ahli sukan

Zaiton Othman terperanjat dan sukar mempercayai kata-kata doktor bahawa dirinya menghidap poros tulang selepas menjalani pemeriksaan akibat terjatuh dan berasa sakit di bahagian belakang.

Bekas atlet negara ini baru berusia 30 tahun ketika itu dan sedang belajar di sebuah universiti di Amerika Syarikat. Beliau langsung tidak pernah memikirkan kemungkinan tersebut memandangkan dirinya seorang atlet yang sentiasa bersenam dan menjaga pemakanan. Sudah tentu Zaiton berpendapat kesihatannya berada di tahap optimum. Lebih memeranjatkan, doktor juga mengesahkan tulangnya berusia 75 tahun, iaitu dua kali ganda usianya ketika itu.

"Bayangkan luaran saya kelihatan tegap dan cergas, namun bahagian dalam, iaitu tulang mengalami masalah," kata Pengarah di Majlis Sukan Negara (MSN) ini.

Doktor yang merawat Zaiton menjelaskan bahawa penglibatan beliau secara profesional dalam sukan sememangnya mendedahkan diri terhadap risiko poros tulang atau osteoporosis yang tinggi.

Menurut doktor, masalah tersebut biasa menyerang atlet sepertinya dan ia berlaku apabila badan yang tidak mempunyai tenaga mencukupi lalu menyerap tenaga yang diperlukan daripada tulang.

"Bersukan sememangnya baik untuk tulang. Tapi bagi ahli sukan profesional seperti kami yang menggunakan tenaga pada tahap optimum, poros tulang akan berlaku sekiranya tenaga yang diambil daripada tulang tidak diganti dengan pemakanan yang sempurna," jelas beliau lagi.

Pun begitu, bekas atlet heptatlon dan pemenang pingat emas Sukan SEA ini tetap positif dengan keadaan dirinya dan menganggap ia bukan noktah untuknya mengundurkan diri dari bidang yang amat diminati.

Bermula dari situ, Zaiton tidak lagi memandang enteng terhadap pemakanan kerana sangat penting bagi menghasilkan tenaga untuk digunakan oleh badan. Beliau mula mengamalkan diet yang tinggi kalsium dan protein terutama daripada produk tenusu, kekacang serta daging merah. Dalam pada itu, beliau tetap tidak lupa melakukan senaman kerana ia merupakan salah satu cara untuk menjaga kesihatan tulang.

Zaiton sedar bahawa kesihatan tulang sebenarnya amat penting kerana tanpa tulang yang sihat, semua aktiviti harian akan terjejas. Dengan menjaga pemakanan dan pengambilan nutrisi yang betul, beliau meraih kembali kesihatan tulangnya. Dan kerana cintanya yang mendalam terhadap bidang sukan, beliau menyertai beberapa kejohanan dan baru-baru ini memenangi pingat di Kejohanan Veteran Sedunia.

Zaiton, 47, kini dilantik sebagai duta produk nutrisi tulang terkemuka, Anlene setelah menjadi pengguna setia produk tersebut sejak mengalami masalah poros tulang lagi.

Sebagai duta, beliau mahu menyuntik kesedaran di kalangan masyarakat terutama wanita mengenai kepentingan menjaga kesihatan tulang. Ini kerana wanita kehilangan banyak kalsium terutama ketika mengandung dan juga ketika proses menopaus.

Juga sebagai Pengarah Bahagian Hal Ehwal Atlet MSN, Zaiton sentiasa mengingatkan para atlet agar sentiasa menjaga pengambilan nutrien kerana risiko yang tinggi menanti mereka.

"Ramai yang tidak sedar bahawa kesihatan tulang sangat penting.

"Mungkin kerana mereka menganggap diri masih muda dan osteoporosis hanya menyerang mereka yang berumur," katanya.

Menurutnya lagi, rakyat Malaysia, khususnya bangsa Melayu dan Cina kurang mengambil makanan daripada produk tenusu sejak kecil lagi dan kerana itu terdedah kepada masalah osteoporosis.

Kempen

Sebagai duta kesihatan tulang, Zaiton bersyukur kerana beliau diberi peluang untuk menyertai kempen tulang sihat di peringkat antarabangsa. Beliau mahu pengalaman peribadinya menjadi inspirasi wanita Malaysia khususnya dan dunia amnya untuk mengambil langkah mencegah osteoporosis.

Berpeluang menyertai persidangan sambutan Hari Osteoporosis Sedunia di Dubai 20 Oktober lalu, Zaiton bersama empat lagi duta Anlene dari Mesir, Indonesia, Filipina dan New Zealand bertukar-tukar pandangan masing-masing mengenai tahap kesihatan tulang penduduk di negara masing-masing.

Salah satu pengalaman yang menarik untuk dikongsi beliau adalah sikap segelintir yang tidak suka bersenam di bawah terik mentari. "Cahaya matahari pagi sebenarnya cukup baik untuk kesihatan. Ia mengekalkan vitamin D yang dapat membantu proses penyerapan kalsium oleh tulang," ujarnya.

Zaiton juga menyeru wanita terutama yang berusia 30 tahun ke atas agar melakukan pemeriksaan khas untuk mengesan tahap kesihatan tulang mereka. Menurutnya, ujian boleh dilakukan di pusat perubatan swasta yang mempunyai peralatan khas mengimbas tulang.

Selain itu katanya, pihak Anlene juga akan menjalankan kempen pemeriksaan tulang secara percuma seluruh negara tidak lama lagi dan berharap ramai wanita yang akan tampil melakukan pemeriksaan awal bagi mencegah osteoporosis.

"Sebenarnya tiada istilah sudah terlambat untuk menjadikan kesihatan tulang sebagai keutamaan.

"Saya mahu semua orang bersama saya untuk mencegah osteoporosis supaya kita boleh menikmati kebebasan hidup selagi termampu," ujarnya

Faktor-faktor Yang Meningkatkan Risiko Osteoporosis

Berikut adalah faktor yang meningkatkan risiko bagi mendapat osteoporosis:

• ATLET profesional yang menggunakan tenaga di tahap optimum, seperti pelari maraton.
  


• KURANG bersenam dan diet kalsium rendah, badan akan mengekalkan kepadatan tulang mengikut aktiviti fizikal individu. Bagi mereka yang kurang bersenam, badan tidak akan mengekalkan kepadatan tulang yang tinggi walaupun dengan nutrien yang cukup. Beberapa kajian menunjukkan senaman ringan seperti aerobik, angkat berat ringan dan sukan ketahanan dapat mengekalkan atau meningkatkan kepadatan mineral tulang (BMD) wanita yang telah menopaus.
  


• WANITA, lelaki mempunyai kepadatan tulang lebih tinggi daripada wanita dan hanya hilang 0.3 peratus kepadatan tulang mereka setiap tahun berbanding 0.5 peratus setahun untuk wanita.
  


• BERBANGSA Asia atau campuran Asia, warga Afrika mempunyai kepadatan tulang yang lebih tinggi daripada warga Eropah atau Asia.
  


• TERLALU kurus dan memiliki kerangka tulang badan yang kecil, berat badan berlebihan melindungi daripada osteoporosis melalui peningkatan beban berat badan atau hormon leptin.
  


• SEJARAH keluarga menghidap osteoporosis, ibu yang pernah mengalami retak pinggul akibat osteoporosis menjadikan anak berisiko dua kali ganda lebih tinggi.
  


• MENGALAMI keretakan atau patah tulang ketika dewasa.
  


• MEROKOK dan pengambilan alkohol berlebihan.
  


• PENYERAPAN nutrien dari makanan tidak sempurna, nutrien tidak diserap dengan sempurna oleh sistem gastrousus.
  


• MENOPAUS (putus haid), wanita boleh kehilangan sehingga empat peratus kepadatan tulang setiap tahun untuk tempoh lima hingga 10 tahun pertama selepas menopaus. Ini boleh menyebabkan kehilangan kepadatan tulang sehingga lebih 30 peratus dalam tempoh 10 tahun tersebut.
  


• PARAS hormon estrogen yang rendah, ketika menopaus atau selepas melakukan pembedahan membuang kedua-dua belah ovari.
  


• RAWATAN kemoterapi.
  


• AMENORRHEA, tiada haid di kalangan wanita muda yang mana menyebabkan estrogen rendah. Amenorrhea boleh terjadi kepada wanita yang melakukan senaman secara ekstrem untuk menguruskan badan atau akibat masalah pemakanan anoreksia nervosa.
  


• INFLAMASI kronik, radang sendi dan penyakit hati kronik.
  


• HIPERTIROIDISME, penyakit di mana pengeluaran hormon paratiroid berlebihan oleh kelenjar tiroid atau disebabkan pengambilan terlalu banyak ubat mengandungi hormon tiroid.
  


• KURANG vitamin D, yang membantu badan menyerap kalsium. Apabila vitamin D kurang, badan tidak mampu menyerap amaun kalsium yang diperlukan untuk mencegah osteoporosis.
  


• PENGAMBILAN sesetengah ubat yang menyebabkan osteoporosis seperti heparin (untuk mencairkan darah).
  


• PENDEDAHAN kepada logam berat, pendedahan kepada logam kadmium dan plumbum telah dibuktikan menyebabkan kepadatan tulang semakin merosot dan membawa kepada osteoporosis tanpa mengira usia dan jantina.
  


• MINUMAN ringan, beberapa kajian mendakwa minuman ringan yang mengandungi asid fosforik mungkin meningkatkan risiko ospeoporosis.
  

Faktor-faktor Yang Meningkatkan Risiko Osteoporosis

Berikut adalah faktor yang meningkatkan risiko bagi mendapat osteoporosis:

• ATLET profesional yang menggunakan tenaga di tahap optimum, seperti pelari maraton.
  


• KURANG bersenam dan diet kalsium rendah, badan akan mengekalkan kepadatan tulang mengikut aktiviti fizikal individu. Bagi mereka yang kurang bersenam, badan tidak akan mengekalkan kepadatan tulang yang tinggi walaupun dengan nutrien yang cukup. Beberapa kajian menunjukkan senaman ringan seperti aerobik, angkat berat ringan dan sukan ketahanan dapat mengekalkan atau meningkatkan kepadatan mineral tulang (BMD) wanita yang telah menopaus.
  


• WANITA, lelaki mempunyai kepadatan tulang lebih tinggi daripada wanita dan hanya hilang 0.3 peratus kepadatan tulang mereka setiap tahun berbanding 0.5 peratus setahun untuk wanita.
  


• BERBANGSA Asia atau campuran Asia, warga Afrika mempunyai kepadatan tulang yang lebih tinggi daripada warga Eropah atau Asia.
  


• TERLALU kurus dan memiliki kerangka tulang badan yang kecil, berat badan berlebihan melindungi daripada osteoporosis melalui peningkatan beban berat badan atau hormon leptin.
  


• SEJARAH keluarga menghidap osteoporosis, ibu yang pernah mengalami retak pinggul akibat osteoporosis menjadikan anak berisiko dua kali ganda lebih tinggi.
  


• MENGALAMI keretakan atau patah tulang ketika dewasa.
  


• MEROKOK dan pengambilan alkohol berlebihan.
  


• PENYERAPAN nutrien dari makanan tidak sempurna, nutrien tidak diserap dengan sempurna oleh sistem gastrousus.
  


• MENOPAUS (putus haid), wanita boleh kehilangan sehingga empat peratus kepadatan tulang setiap tahun untuk tempoh lima hingga 10 tahun pertama selepas menopaus. Ini boleh menyebabkan kehilangan kepadatan tulang sehingga lebih 30 peratus dalam tempoh 10 tahun tersebut.
  


• PARAS hormon estrogen yang rendah, ketika menopaus atau selepas melakukan pembedahan membuang kedua-dua belah ovari.
  


• RAWATAN kemoterapi.
  


• AMENORRHEA, tiada haid di kalangan wanita muda yang mana menyebabkan estrogen rendah. Amenorrhea boleh terjadi kepada wanita yang melakukan senaman secara ekstrem untuk menguruskan badan atau akibat masalah pemakanan anoreksia nervosa.
  


• INFLAMASI kronik, radang sendi dan penyakit hati kronik.
  


• HIPERTIROIDISME, penyakit di mana pengeluaran hormon paratiroid berlebihan oleh kelenjar tiroid atau disebabkan pengambilan terlalu banyak ubat mengandungi hormon tiroid.
  


• KURANG vitamin D, yang membantu badan menyerap kalsium. Apabila vitamin D kurang, badan tidak mampu menyerap amaun kalsium yang diperlukan untuk mencegah osteoporosis.
  


• PENGAMBILAN sesetengah ubat yang menyebabkan osteoporosis seperti heparin (untuk mencairkan darah).
  


• PENDEDAHAN kepada logam berat, pendedahan kepada logam kadmium dan plumbum telah dibuktikan menyebabkan kepadatan tulang semakin merosot dan membawa kepada osteoporosis tanpa mengira usia dan jantina.
  


• MINUMAN ringan, beberapa kajian mendakwa minuman ringan yang mengandungi asid fosforik mungkin meningkatkan risiko ospeoporosis.
  

Faktor-faktor Yang Meningkatkan Risiko Osteoporosis

Berikut adalah faktor yang meningkatkan risiko bagi mendapat osteoporosis:

• ATLET profesional yang menggunakan tenaga di tahap optimum, seperti pelari maraton.
  


• KURANG bersenam dan diet kalsium rendah, badan akan mengekalkan kepadatan tulang mengikut aktiviti fizikal individu. Bagi mereka yang kurang bersenam, badan tidak akan mengekalkan kepadatan tulang yang tinggi walaupun dengan nutrien yang cukup. Beberapa kajian menunjukkan senaman ringan seperti aerobik, angkat berat ringan dan sukan ketahanan dapat mengekalkan atau meningkatkan kepadatan mineral tulang (BMD) wanita yang telah menopaus.
  


• WANITA, lelaki mempunyai kepadatan tulang lebih tinggi daripada wanita dan hanya hilang 0.3 peratus kepadatan tulang mereka setiap tahun berbanding 0.5 peratus setahun untuk wanita.
  


• BERBANGSA Asia atau campuran Asia, warga Afrika mempunyai kepadatan tulang yang lebih tinggi daripada warga Eropah atau Asia.
  


• TERLALU kurus dan memiliki kerangka tulang badan yang kecil, berat badan berlebihan melindungi daripada osteoporosis melalui peningkatan beban berat badan atau hormon leptin.
  


• SEJARAH keluarga menghidap osteoporosis, ibu yang pernah mengalami retak pinggul akibat osteoporosis menjadikan anak berisiko dua kali ganda lebih tinggi.
  


• MENGALAMI keretakan atau patah tulang ketika dewasa.
  


• MEROKOK dan pengambilan alkohol berlebihan.
  


• PENYERAPAN nutrien dari makanan tidak sempurna, nutrien tidak diserap dengan sempurna oleh sistem gastrousus.
  


• MENOPAUS (putus haid), wanita boleh kehilangan sehingga empat peratus kepadatan tulang setiap tahun untuk tempoh lima hingga 10 tahun pertama selepas menopaus. Ini boleh menyebabkan kehilangan kepadatan tulang sehingga lebih 30 peratus dalam tempoh 10 tahun tersebut.
  


• PARAS hormon estrogen yang rendah, ketika menopaus atau selepas melakukan pembedahan membuang kedua-dua belah ovari.
  


• RAWATAN kemoterapi.
  


• AMENORRHEA, tiada haid di kalangan wanita muda yang mana menyebabkan estrogen rendah. Amenorrhea boleh terjadi kepada wanita yang melakukan senaman secara ekstrem untuk menguruskan badan atau akibat masalah pemakanan anoreksia nervosa.
  


• INFLAMASI kronik, radang sendi dan penyakit hati kronik.
  


• HIPERTIROIDISME, penyakit di mana pengeluaran hormon paratiroid berlebihan oleh kelenjar tiroid atau disebabkan pengambilan terlalu banyak ubat mengandungi hormon tiroid.
  


• KURANG vitamin D, yang membantu badan menyerap kalsium. Apabila vitamin D kurang, badan tidak mampu menyerap amaun kalsium yang diperlukan untuk mencegah osteoporosis.
  


• PENGAMBILAN sesetengah ubat yang menyebabkan osteoporosis seperti heparin (untuk mencairkan darah).
  


• PENDEDAHAN kepada logam berat, pendedahan kepada logam kadmium dan plumbum telah dibuktikan menyebabkan kepadatan tulang semakin merosot dan membawa kepada osteoporosis tanpa mengira usia dan jantina.
  


• MINUMAN ringan, beberapa kajian mendakwa minuman ringan yang mengandungi asid fosforik mungkin meningkatkan risiko ospeoporosis.
  

Nutrisi bagi Mengurangkan Risiko Osteoporosis

Amalkan pengambilan berikut bagi mengurangkan risiko osteoporosis:

Kalsium
Setiap individu dengan osteoporosis memerlukan antara 1,200 hingga 1,500 miligram kalsium setiap hari melalui pemakanan atau pengambilan suplemen kesihatan.Badan hanya dapat menyerap kira-kira 500 miligram kalsium pada satu-satu masa. Oleh itu, pengambilan kalsium perlu dilakukan beberapa kali setiap hari. Beberapa kajian pula menunjukkan pengambilan kalsium yang terlalu banyak memberi kesan buruk kepada kepadatan tulang. Selain hasil tenusu, kekacang dan sayur-sayuran juga menjadi sumber makanan yang kaya dengan kalsium. Di samping pengasidan, pengambilan terlalu banyak kafein juga dikatakan akan menyebabkan pelarutan kalsium di dalam tulang.

Vitamin D
Penyelidikan terkini menunjukkan pengambilan lebih banyak vitamin D dapat mengurangkan kejadian keretakan tulang sehingga 25 peratus di kalangan warga emas. Selain itu, pengambilan vitamin D juga dapat membantu menguatkan otot memandangkan kebanyakan kes pesakit jatuh adalah akibat otot yang lemah. Penyelidikan di rumah penjagaan warga emas juga menunjukkan penurunan sehingga 72 peratus kes penghuni yang jatuh hasil pengambilan 800 IU vitamin D bersama kalsium setiap hari. Terdapat juga beberapa bukti yang menunjukkan pengambilan suplemen boron, magnesium, zink, tembaga, mangan, silikon, strontium, asid folik, and vitamin B6, vitamin C dan vitamin K (bersama kalsium dan vitamin D) bermanafaat untuk menjaga kepadatan tulang.

Protein berlebihan
Tiga faktor memainkan peranan penting dalam menentukan kandungan kalsium dalam sistem badan seseorang iaitu pengambilan (makanan), penyerapan dan perkumuhan. Bagaimanapun, pengambilan protein yang terlalu tinggi (makanan) akan menyebabkan peningkatan kekerapan membuang air kecil dan banyak kalsium hilang bersama air kencing seterusnya meningkatkan risiko keretakan tulang akibat kepadatan tulang menurun.